Na meer dan 30 jaar ervaring in verschillende rollen binnen de overheid werd Hans Tijl in januari 2020 Algemeen Directeur bij de Provincie Flevoland. Wat hem hier direct opviel, en nog steeds inspireert, is de unieke mentaliteit: een combinatie van grensverleggend denken, strategisch inzicht, uitvoerbaarheid, samenwerking en begrip. Deze mix maakt Flevoland tot een voortrekker in innovatie en een voorbeeld voor heel Nederland.
Actie als motor voor innovatiekracht
Flevoland, opgericht in 1986, is letterlijk opgebouwd uit water. De provincie, de grootste polder ter wereld, heeft van meet af aan een mentaliteit van aanpakken en creëren gekend. “Mensen kwamen hier met het idee iets nieuws op te bouwen, vergelijkbaar met de vooruitstrevende geest waarmee Europeanen ooit naar Amerika trokken,” vertelt Tijl. “Dit vormt de bron van de innovatiekracht die in onze regio zo sterk leeft.”
Volgens Tijl is deze doe-mentaliteit essentieel voor het oplossen van zowel lokale als nationale vraagstukken. “Als je blijft hangen in plannen en overleg, gebeurt er niets. Begin gewoon met wat al mogelijk is en pak de uitdagingen onderweg aan. Anders gaat de innovatiekracht verloren.” Hij noemt de landbouwtransitie als voorbeeld: ondanks miljardenbudgetten bleef actie uit door lange onderhandelingen en bureaucratie, met als gevolg dat de plannen uiteindelijk werden geschrapt. “Met directe actie hadden we al belangrijke stappen kunnen zetten,” aldus Tijl.
Gedeelde verantwoordelijkheid en integrale aanpak
Effectieve samenwerking vraagt volgens Tijl om een fundamenteel andere werkwijze. Te vaak worden vraagstukken nog vanuit één invalshoek benaderd, omdat systemen en processen daarop zijn ingericht. “Er wordt gewerkt in silo’s, waarbij iedere afdeling of organisatie zich richt op haar eigen belang. Dit resulteert in een beperkte kijk op het volledige vraagstuk.” Bij grootschalige uitdagingen zoals de landbouw- en energietransitie is een integrale aanpak cruciaal.
Daarnaast moet de mentaliteit aan tafel veranderen. “We zitten vaak vast in het spel van armpje drukken: ik doe pas dit als jij dat doet,” zegt Tijl. Een gedeelde verantwoordelijkheid is de sleutel. “Niet alleen taken over de schutting gooien, maar gezamenlijk tot oplossingen komen die iedereen omarmt. Pas dan krijgt een plan betekenis en impact.”
Begrip en flexibiliteit als succesfactoren
Voor Tijl zijn flexibiliteit en begrip essentieel in iedere samenwerking. “Sta open voor andere ideeën en wees bereid je plannen aan te passen. Dat leidt bijna altijd tot betere resultaten.” Hij benadrukt ook het belang van empathie. Een voorbeeld: een boerin in Flevoland wilde overstappen op biologische aardappelteelt, maar kon geen biologisch keurmerk krijgen door minimale sporen van conventionele middelen in haar schuur. Het financieringssysteem maakte het onmogelijk een nieuwe schuur te bouwen. “Dit laat zien hoe rigide systemen innovatie en goede intenties kunnen tegenhouden. Begrip voor elkaars perspectief is noodzakelijk om tot werkbare oplossingen te komen.”
Flevoland als voorbeeldregio en de rol van de BID
Met een mentaliteit van doen, samenwerking en begrip is Flevoland een voorbeeldregio. Een inspirerend voorbeeld is de samenwerking tussen de provincie, zes gemeenten, het waterschap en verschillende departementen van de Rijksoverheid. Binnen korte tijd werd niet alleen een regionale agenda opgesteld, maar ook een concreet uitvoeringsplan – uniek in Nederland.
Deze aanpak leidt tot grote stappen in innovatie. Flevoland heeft het hoogste aantal biologische boeren in Nederland, produceert meer dan 1000 verschillende streekproducten en houdt met succes het hoge verstedelijkingstempo bij. Ook in samenwerking met onderwijsinstellingen, zoals Hogeschool Aeres, wordt innovatie gestimuleerd met nieuwe studierichtingen en technologie in de landbouw.
Hans Tijl ziet voor Almere en omgeving een toekomst als hightech ontwikkelingsgebied. Tijdens de powersessie van Provincie Flevoland op de Big Improvement Day hoopt hij symbolisch de eerste paal te slaan voor dit ecosysteem. “De BID deelt dezelfde mentaliteit: meemaken, meedenken en meewerken. Dankzij de dynamiek tussen overheid en bedrijfsleven kunnen we samen meters maken voor een sterker en innovatiever Nederland.”