Paul van Ass, een naam die zeker de sportliefhebbers zullen kennen. Hij speelde namelijk niet alleen in de Nederlandse hockeyhoofdklasse, ook wist hij als bondscoach de Nederlandse hockeymannen naar de finale van de Olympische Spelen van 2012 te krijgen. Maar wanneer we hem vragen zichzelf voor te stellen begint hij over het zelfstandig ondernemerschap. Al op 28-jarige leeftijd nam hij zijn eerste bedrijf over, waarna er vele volgden. Twee schijnbaar tegenovergestelde carrières die in werkelijkheid veel meer raakvlakken hebben dan gedacht. Veel lessen uit het ondernemerschap en obstakels waar hij in het bedrijfsleven tegenaan liep, zorgen juist voor zijn coaching succes; in de sportwereld en in zijn coaching bedrijf 2KNOWHOW. Wij spraken van Ass voor de BID krant.
De enige zekerheid is het vertrouwen in jezelf.
Als ondernemer leerde Van Ass om sterk in z’n schoenen te staan, de voornaamste voorwaarde voor het bekleden van de rol als goede coach. Hij vertelt dat de definitie van coach stamt van het Franse woord voor koets. Oftewel; een persoon van a naar b brengen. Je bepaalt het doel en begeleidt de weg daarnaartoe; jij moet ervoor zorgen dat de koets blijft rijden en eventuele gevaren uit de buurt blijven. Net als zelfstandig ondernemer ben jij uiteindelijk degene die ja of nee moet zeggen. Van Ass benoemt de ‘ik-sterkte’; vertrouwen in jezelf en achter je beslissingen staan, ondanks twijfel van anderen, is een must. Wel zal die sterkte in verschillende maten worden ingezet. Is het tijd om iedereen te horen voordat er een beslissing wordt gemaakt? Of is het tijd om direct het voortouw te nemen en knopen door te hakken? Een goede leider of coach weet om te gaan met die behoeftes van het team.
Een andere parallel met de sportwereld? ‘Alleen ga je het hardst, samen kom je het verst,’ aldus van Ass. Waar dit zeker in teamsport logisch is – personen worden immers op de positie gezet waar zij het beste kunnen performen – is dit iets wat in de businesswereld nog wel eens wordt vergeten. Je kunt zelf nog zo hard werken, maar in bepaalde aspecten zijn anderen simpelweg beter. Die personen om je heen verzamelen die je het werk uit handen nemen maakt je niet zwakker, maar juist sterker, vindt Van Ass. Uiteindelijk wordt resultaat behaald door de productiviteit, kennis en kunde van anderen.
Alleen urgentie zorgt voor verandering.
Ook leerde zijn ondernemers carrière Van Ass over sociologie en de menselijke psyche. Zo werd door zijn focus op bedrijfsovernames en reorganisaties duidelijk dat mensen in de basis tegen verandering zijn, tot dat de situatie niet meer houdbaar is. Van Ass werd ingevlogen wanneer verlies omgezet moest worden in winst om faillissement tegen te gaan. Niet veranderen had grote consequenties en deze urgentie zorgde ervoor dat personeel bereid was om te veranderen. Wanneer er wordt gedacht ‘het gaat toch goed zo? Waarom moet het nog beter?’ zal je niemand meekrijgen in jouw plannen, hoe goed die ook kunnen zijn.
Voldoen aan individuele behoeftes.
Daarnaast leerde hij dat motivatie sterk afhankelijk is van de specifieke basisbehoeftes van personen en eigen doelen. Bij sport is de missie duidelijk, de beste versie van jezelf halen en de top bereiken, maar ditzelfde geldt voor het bedrijfsleven en medewerkers. Wanneer iemand bijvoorbeeld een sterke behoefte heeft aan autonomie, maar werkt bij een corporate met hiërarchische structuur, dan gaat dat vroeg of laat knellen. Dat dit in het bedrijfsleven alsmaar duidelijker wordt, vindt Van Ass een mooie ontwikkeling. Waar het vroeger het doel kon zijn om CEO te worden van wat voor bedrijf dan ook, is er de laatste jaren een evolutie gaande richting purpose. Ook voor de medewerkers die zich willen vinden in de missie van het bedrijf. Dat ziet Van Ass ook in zijn coaching bedrijf: “Medewerkers brengen hun hoofd én hart mee naar hun werk.”.
Sociaal contact als belangrijkste menselijke waarde.
Na jaren van hard werken en geld ondervond Van Ass in levenden lijve dat sociaal contact de meest belangrijke menselijke waarde is. ‘Je kunt wel met jouw eigen helikopter naar je privéjet reizen met als eindbestemming jouw eigen afgelegen vakantiehuis, maar vroeg of laat zal je beseffen dat je wereld daar alleen maar kleiner van wordt,’ vertelt hij. Met dit inzicht verschoof de businesswereld op zijn 42ste naar de achtergrond en het coaching vak naar voren: een tegenovergestelde wereld als het aankomt op emoties en sociaal contact. In de sport heeft een uitgebreide CV of veel geld op de bank geen waarde. Als je de sporters niet kunt motiveren en stimuleren, dan ben je niets waard. De menselijke interactie is in die wereld veel puurder. Je moet bloot gaan als coach en in kunnen spelen op de persoon die voor je zit; met persoonlijke kwetsbaarheden, -doelen en belevingswereld. En dat kan volgens Van Ass alleen maar met ervaring op zak. Denk maar aan een 16-jarige die een lied zingt over liefdesverdriet; hoe mooi het ook klikt, het zal nooit hetzelfde effect hebben als een ouder iemand die het heeft meegemaakt het zingt. Alleen dat laatste komt écht binnen.
